چگونه سرطان به وجود می آید و درمان های آن چیست؟

هدف این مقاله بررسی سرطان و دلایل به وجود آمدن، انواع و بهترین روش های درمانی آن است به گونه ای که شما بعد از خواندن این مقاله دیدگاه متفاوتی از سرطان خواهید داشت. در پایان این مقاله شما دلیل واقعی بسیاری از سرطان ها را خواهید دانست و خواهید فهمید که برای همه سرطان ها درمان های بسیار آسانی نسبت به آنچه ما فکر می کنیم وجود دارد پس 20 دقیقه از وقت خود را برای خواندن این مقاله با ارزش صرف کنید.

شناخت سرطان

سرطان به دسته تومور های بدخیم گفته می شود و در معنی واقعی به معنای خرچنگ است زیرا نوع بدخیم آن مانند خرچنگ شروع به دست اندازی به بافت های اطراف کرده و علاوه بر خود بافت ، بافت های مجاور را نیز درگیر میکند.
سرطان از سلول ها بافت خود بدن ايجاد مي شود. سرطان در معنی اصلی به معنای خرچنگ است و ریشه در تومورهای بدخیم دارد یعنی دسته بدخیم تومورها ، سرطان نام دارد كه بافت ها هستند. بافت ها اندام هاي بدن را مي سازند به گونه ای برخی فاکتور ها باعث رشد بیش از حد بعضی سلول ها می شوند ، رشد غیرعادی بدون توجه به نياز بدن . سلول ها رشد كرده تقسيم مي شوند تا سلول هاي جديدي بسازند و هنگامي كه سلول ها از کار افتاده می شوند و مي ميرند یا عواملی آن ها را از بین می برد ، سلول هاي جديد جايگزين آنها مي شوند.

گاهي اختلال ايجاد مي شود ، يعني سلول هاي جديد زماني كه بدن به آنها نياز ندارد توليد مي شوند و سلول هاي قديمي هم در زماني كه بايد، از بين نمي روند. اين سلول هاي اضافي اغلب تشكيل توده اي از بافت را مي دهند كه تومور ناميده مي شود.

سرطان جز جدایی ناپذیر زندگی امروز بشر است و نیاز به توجهات خاصی دارد. سرطان یکی از معضلات جوامع امروزی است به گونه ای که سالانه میلیون ها مرگ و میر را در سرتاسر جهان به خود اختصاص می دهد و آشنایی با آن نیاز است.

اين تومورها مي توانند خوش خيم، يا بدخيم باشند.

تومورهاي خوش خيم سرطان نيستند.
اين غدد به ندرت خطر مرگ و میر دارند.
مي توان آنها را برداشت و اغلب دوباره رشد نمي كنند.و ایجا تومور جدید نمی کنند.
سلول هاي آن به بافت هاي مجاور خود حمله یا دست اندازی نمي كنند
سلول هاي اين غدد به ديگر بخش هاي بدن پخش نمی شوند.
باعث مرگ نمی شوند عمدتا
خوش شکل و قابل استخراج هستند
علائم شدید ندارند

تومور های خوش خیم را دیگر سرطان نمی گویند چون این تومور ها علی رغم وجود در بدن علائم و آسیبی ایجاد نمی کنند که فرد را از بین ببرد. تومور های خوش خیم به بافت های اطراف دست اندازی نمی کنند و فقط در یک مکان حضور دارند. توجه به این تومور ها از بدخیمی آنها جلوگیری می کند.

تومورهاي بدخيم عوامل اصلی مرگ و میر

از تومورهاي خوش خيم هستند و معمولاً خطر مرگ و میر هم دارند.
در بيش تر موارد مي توان آنها را برداشت با جراحی، اما گاهي دوباره رشد مي كنند.
سلول هاي آن مي توانند به بافت ها و اندام هاي مجاور خود حمله كرده به آنها نيز آسيب برسانند.
سلول هاي غدد بدخيم مي توانند از يك قسمت به ديگر اندام هاي بدن منتشر می شوند

سلول هاي سرطاني از تومور اصلي یا اولیه جدا شده وارد جريان خون يا دستگاه لنفاوي مثل غدد لنفی مي شوند؛ اين سلول ها مي توانند به ديگر اندام ها حمله كرده تومورهاي جديدي تشكيل دهند و به آن اندام ها آسيب برسانند. انتشار سرطان متاستاز نام دارد.

نام گذاري بيش تر سرطان ها براساس نام اندامي است كه سرطان در آن به وجود مي آيد. براي مثال، سرطان ريه در ريه و سرطان پستان در پستان به وجود مي آيد لنفوم سرطاني است كه در دستگاه لنفاوي و لوسمي سرطاني است كه در گلبول هاي سفيد خون به وجود مي آيد.

وقتي سرطان به قسمت ديگري از بدن منتشر شود و در آن تومور جديدي به وجود آورد، تومور جديد داراي همان نوع سلول هاي سرطاني و همنام تومور اوليه است.

عوامل خطرساز سرطان

در بيش تر موارد پزشكان نمي توانند دلايل ابتلا به سرطان را توضيح دهند، اما تحقيقات نشان مي دهد برخي عوامل خطر مشخص، احتمال ابتلا به سرطان را افزايش مي دهند. در زير برخي عوامل خطر بسيار رايج آمده است:

اشعة خورشيد
تشعشع يونيزان
برخي مواد شيميايي و مصنوعات خاص
برخي ويروس ها و باكتري ها
برخي هورمون ها
سابقة ابتلا به سرطان در خانواده
مشروبات الكلي
رژيم غذايي نامناسب، كمبود فعاليت بدني يا اضافه وزن

اگر فكر مي كنيد در معرض خطر ابتلا به سرطان قرار داريد، بهتر است با پزشك خود مشورت كرده از او دربارة راه هاي كاهش خطر و همچنين انجام مرتب معاينات عمومي سؤال كنيد.

چند نكته را در نظر داشته باشيد:
همه چيز سرطان زا نيست.
سرطان از آسيب هايي مثل ضرب ديدگي و كبودي ايجاد نمي شود.
سرطان مسري نيست و هيچكس از ديگري سرطان نخواهد گرفت، ولي انواع

خاصي از ويروس ها يا باكتري ها ممكن است خطر ابتلا به برخي سرطان ها را افزايش دهند.

لزوماً وجود يك يا چند عامل خطر در فرد به معني ابتلا به سرطان نيست و ممكن است بيش تر آنهايي كه داراي عوامل خطر در بدن هستند، هرگز سرطان نگيرند. برخي افراد در برابر عوامل خطر از ديگران حساس ترند

اشعه يونيزان : يونيزان مي تواند موجب آسيب ديدگي سلول ها و ابتلا به سرطان شود. اينگونه تشعشعات، پرتوهايي هستند كه از فضاي خارج جو زمين، از غبار اشعة ايكس و منابع ديگر ايجاد مي شوند. ،(Radon) راديواكتيو، گاز رادون غبار راديواكتيو ممكن است ناشي از حوادثي باشد كه در نيروگاه هاي برق هسته اي اتفاق مي افتد و يا در روند توليد، آزمايش يا استفاده از سلاح هاي هسته اي به وجود مي آيد. خطر ابتلا به سرطان، به ويژه سرطان خون، تيروئيد، پستان، ريه و معده در افرادي كه در معرض غبار راديواكتيو قرار دارند، افزايش مي يابد.

رادون نوعي گاز راديواكتيو بي رنگ، بي بو و بي مزه و منشأ آن خاك و سنگ است؛ افرادي كه در معادن كار مي كنند ممكن است در معر ض گاز رادون قرار بگيرند. در برخي نقاط ممكن است گاز رادون در منازل نيز وجود داشته باشد. افرادي كه در معرض استشمام گاز رادون قرار دارند، در خطر ابتلا به سرطان ريه هستند.

فرآيندهاي پزشكي يكي از منابع معمول تشعشع هستند: پزشكان از تشعشعات پرتوايكس با ميزان پايين براي تصويربرداري داخلي بدن استفاده مي كنند. اين تصاوير به تشخيص شكستگي استخوان و شناخت ديگر مشكلات كمك مي كند. پزشكان از پرتودرماني تشعشات در دز بالا كه از دستگاه هاي بزرگ يا مواد راديواكتيو ساطع می شوند براي درمان سرطان استفاده مي كنند.

سابقة ابتلا به سرطان در خانواده

بيش تر سرطان ها به دليل تغييرات ژنتيكي در ژناست. يك سلول طبيعي معمولا پس از يك سلسله تغيير و تحول در ژن ها، به سلول سرطاني تبديل مي شود. مصرف دخانيات، برخي ويروس ها و بالاخره بعضي عوامل كه در شيوة زندگي شخص يا محيط زيست وي وجود دارند، ممكن است در گونه هاي خاصي از سلول ها اين تغييرات را ايجاد كنند.

الكل

مصرف طولاني مدت مشروبات الكلي، خطر ابتلا به سرطان هاي دهان، حلق، مري، حنجره، كبد و پستان را افزايش مي دهد. هر چه ميزان مصرف بالاتر باشد، خطر ابتلا نيز بيش تر مي شود؛ در صورتي كه فرد الكلي دخانيات نيز مصرف كند، خطر بروز بيش تر اين سرطان ها افزايش مي يابد.

انجام آزمايشات غربالگري

برخي از سرطان ها را مي توان پيش از آنكه در بدن علائمي ايجاد كنند تشخيص داد. آزمايشات براي تشخيص سرطان یا شرايطي كه ممكن است منجر به سرطان شودرا در مورد افرادي كه علائمي از سرطان در آنها ظاهر نشده است آزمايشات غربالگری مي نامند.

انواع سرطان :

سرطان پستان

ماموگرافي یا عكس برداري از پستان با اشعه ايكس بهترين ابزار پزشكان براي تشخيص زودهنگام سرطان پستان است. ماموگرام تصويري از سينه است كه به وسيله اشعه ايكس گرفته مي شود. به بانوان بالاي چهل سال توصيه مي كند حداقل هر يك يا دو سال يكبار ماموگرام انجام دهند. بانواني كه خطر ابتلايشان به سرطان پستان از حد متوسط بالاتر است، بهتر است دربارة انجام ماموگرام پيش از 40 سالگی و تعداد دفعات آن با پزشك خود مشورت كنند.

سرطان گردن رحم

از آزمون پاپ اسمير براي بررسي سلول هاي گردن رحم استفاده مي شود؛ پزشك ابتدا از سلول هاي رحم نمونه برداري مي كند و سپس در آزمايشگاه اين نمونه براي تشخيص سرطان، يا تغييراتي كه ممكن است به سرطان منجر شود (از جمله تغييراتي كه ممكن است بر اثر ويروس پاپيلوم انساني – مهم ترين عامل ايجاد سرطان گردن رحم – ايجاد شده باشد )، بررسي مي شود. بانوان بايد سه سال پس از ازدواج (داشتن آميزش جنسي) يا پس از 21 سالگي (هر كدام زودتر پيش آمد)، آزمون پاپ اسمير را انجام دهند.

بزرگ و راست روده

آزمون هاي غربالگري براي تشخيص پوليپ، سرطان يا ديگر ناراحتي هاي روده بزرگ و راست روده،مورد استفاده قرار مي گيرد. افراد بالاي 50 سال حتما بايد مورد آزمايشات غربالگري قرار گيرند؛ افرادي هم كه خطر ابتلايشان به سرطان روده بزرگ و راست روده، بالاتر از حد متوسط است، بهتر است پيش از 50 سالگي، درباره انجام اين آزمايشات و دفعات آن با پزشك خود مشورت كنند.

علائم سرطان :

سرطان علائم زيادي دارد كه برخي از آنها در زير آمده اند:

وجود توده يا ضخيم شدگي در پستان يا ديگر قسمت هاي بدن
رشد خال جديد يا تغييراتي در خال قديمي
زخمي كه التيام نمي يابد
خشونت در صدا يا سرفه اي كه از بين نمي رود
تغييراتي در اجابت مزاج يا دفع ادرار

ناراحتي پس از خوردن غذا

وجود مشكلاتي در بلع
افزايش يا كاهش بي دليل وزن
ترشحات يا خونريزي هاي غير منتظره
احساس ضعف يا خستگي شديد

توجه : در بيش تر مواقع اين علائم، به معني وجود سرطان نيستند همچنين ممكن است به دليل وجود تومور خوش خيم يا دلايل ديگر باشند و تنها پزشك مي تواند در ا ين مورد نظر دهد. شخصي كه اين علائم يا تغييرات ديگري در او مشاهده شود بايد هر چه سريع تر به پزشك مراجعه كند تا مشكلاتش تشخيص داده شده درمان شود.

تشخيص بيماري :

اگر برخي علائم سرطان در شما آشكار شد و يا نتايج آزمايشات غربالگري مثبت بود، پزشك است كه بايد تشخيص دهد اين علائم و نتايج واقعا مربوط به سرطان است يا دلايل ديگري دارد؛ پزشك احتمالاً سوابق پزشكي شخصي و خانوادگيتان را جويا مي شود و از شما معاينة باليني به عمل مي آورد؛ او همچنين ممكن است دستور انجام برخي آزمون هاي آزمايشگاهي، تصوير برداري با اشعة ايكس يا ديگر آزمايش ها و فرايندهاي پزشكي را صادر كند.

نمونه برداري

نمونه برداري به طرق مختلف انجام مي گيرد.پزشكان در بيش تر موارد براي تشخيص سرطان به نمونه برداري یا بیوپسی نياز دارند. براي اين كار، پزشك نمونه اي از بافت مشكوك را به آزمايشگاه مي فرستد و متخصص آسيب شناس آن را زير ميكروسكوپ بررسي مي كند و نتایج را اطلاع می دهد.

درمان سرطان :

بسياري از مبتلايان به سرطان مايلند در دورة درمان خود نقشي فعال ايفا كنند. اينكه بيمار بخواهد هر چه بيش تر دربارة بيماري خود و روش هاي درماني آن بداند بسيار طبيعي است؛ با اين وجود، اضطراب ناشي از ضربة روحي كه پس از تشخيص به بيمار وارد مي شود معمولا شرايط را براي فكر كردن درباره سؤالاتي كه مي خواهد از پزشك بپرسد، مشكل مي كند. بنابراين تهيه فهرستي از سؤالات مورد نظر پيش از هر بار مراجعه به پزشك مفيد است. براي به خاطر داشتن گفته هاي پزشك، مي توانيد از ياداشت برداري، يا ضبط صوت استفاده كنيد. برخي نيز تمايل دارند در هنگام صحبت با پزشك، دوست و ياعضوي از اعضاي خانواده خود را به منظور شركت در بحث ، يادداشت برداري يا گوش كردن به صحبت ها همراه ببرند. احتياجي نيست تمام سؤالات را در يك جلسه بپرسيد؛ در آينده بازهم فرصت خواهيد داشت تا از پزشك يا پرستارتان در مورد مطالبي كه برايتان روشن نيست توضيح بخواهيد.
ممكن است پزشكتان شما را به متخصص ديگري معرفي كند و يا شما از وي انجام چنين كاري را بخواهيد. متخصصان و مراجعي كه كارشان به نحوي با درمان سرطان ارتباط دارد عبارتند از: جراحان، سر طان شناسان، متخصص بيماري هاي خون و سرطان شناسان متخصص پرتودرماني.

روش هاي درمان :

برنامة درماني عمدتا بستگي به نوع و مرحلة سرطان دارد.
پزشكان همچنين سن و سلامت عمومي بيمار را نيز در نظر مي گيرند. هدف از درمان، اغلب بهبود كامل سرطان است؛ در غيراين صورت، هدف كنترل بيماري تا حد امكان و كاهش علائم آن است. برنامة درماني ممكن است به مرور زمان، با توجه به پيشرفت يا توقف بيماري، تغيير كند. بيش تر برنامه هاي درماني شامل جراحي، پرتودرماني، يا شيمي درماني است و برخي ديگر نيز برنامه هاي هورمون درماني يا د رمان زيست شناختي را شامل مي شود. علاوه براين ها، ممكن است پيوند سلول هاي بنيادي براي بيماراني انجام شود كه قادر به دريافت شيمي درماني و يا پرتودرماني با دوز بسيار بالا باشد. در مورد برخي از انواع سرطان تنها يك روش درماني بهترين نتيجه را مي دهد، ولي براي بعضي ديگر ممكن است تركيبي از چند روش مؤثرتر واقع شود. روش هاي درماني ممكن است تنها در قسمت خاصي از بدن (درمان موضعي) يا روي تمام بدن (درمان سيستميك اثر داشته باشند:

درمان موضعي:

در اين درمان، سرطان را تنها در يك قسمت بدن از بين برده يا برمي دارند. عمل جراحي براي برداشتن يك تومور، درماني موضعي است؛ همچنين پرتودرماني به منظور كاهش اندازة تومور يا از بين بردن آن هم درمان موضعي محسوب مي شود.

درمان سيستميك:

در اين روش داروها يا مواد خاصي را وارد جريان خون مي كنند تا سلول هاي سرطاني را در تمام بدن از بين ببرند؛ اين كار باعث از بين رفتن يا كاهش سرعت رشد سلول هاي سرطاني مي شود كه به بافت ها و اندام هاي دورتر از تومور اصلي منتشر شده اند. شيمي درماني، هورمون درماني و درمان زيست شناختي جزو درمان هاي سيستميك محسوب مي شوند. پزشك شما مي تواند جزئيات روش هاي درماني كه بايد انجام دهيد و نتايجي را كه از هر يك انتظار دارد برايتان توضيح دهد. شما و پزشكتان با همفكري مي توانيد تصميم بگيريد كه بهترين برنامة درماني كدام است. به دليل اينكه روش هاي درمان سرطان اغلب به بافت ها و سلول هاي سالم نيز جانبي عمدتا به نوع و ميزان گستردگي درمان بستگي دارد. عوارض جانبي ممكن است در هر شخص متفاوت باشد، و نيز هر مرحله از درمان، ممكن است عوارض جانبي متفاوتي داشته باشد ايجاد عوارض جانبي در بدن شما امري طبيعي است.

جراحي :

در بيش تر موارد، جراح تومور را با مقداري از باف ت هاي مجاور آن برمي دارد. برداشتن بافت هاي مجاور مي تواند در پيشگيري از رشد مجدد تومور كمك كند. جراح ممكن است برخي از غدد لنفاوي مجاور تومور را نيز بردارد. عوارض جانبي جراحي معمولا به اندازة تومور، محل آن و نوع جراحي بستگي دارد. بهبودي پس از جراحي به زمان نياز دارد؛ زمان لازم براي بهبودي با توجه به نوع جراحي و همچنين در افراد مختلف، متفاوت است؛ احساس خستگي يا ضعف، تا مدتي طبيعي است.

پرتودرمانی :

در پرتودرماني از پرتو هاي پرانرژي براي از بين بردن سلول هاي سرطاني استفاده مي شود. پزشكان انواع مختلفي از روش هاي پرتودرماني و در برخي موارد تركيبي از اين روش ها را به كار مي برند پرتودرماني سيستميك يا پرتودرماني تمام بدن: در اين روش منشأ تشعشات مايع يا كپسولي حاوي مواد راديواكتيو است كه به تمام قسمت هاي بدن مي رسد؛ بيمار اين مايع يا كپسول را مي بلعد و يا به وي تزريق مي شود. از اينگونه پرتودرماني به جز درمان سرطان، براي مهار درد شديد ناشي از سرطان پيشرفته نيز استفاده مي شود. امروزه بعضي از سرطان ها را به اين شيوه درمان مي كنند.

شيمي درمانی :

شيمي درماني استفاده از داروهايي خاص براي از بين بردن سلول هاي سرطاني است. در مورد بيش تر بيماران، شيمي درماني از طريق دهان يا وريد انجام مي شود و در هر دو صورت دارو وارد جريان خون مي شود و مي تواند به سلول هاي سرطاني در تمام بدن حمله كند. معمولا شيمي درماني به صورت دوره اي انجام مي شود. بيماران يك روز يا بيش تر تحت درمان قرار مي گيرند، سپس پيش از آغاز دورة جديد درمان يك دوره استراحت را، به مدت چند روز يا چند هفته، به عنوان دورة بازتواني مي گذرانند.
بيش تر بيماران، داروي خود را در بخش بيماران سرپايي بيمارستان، در مطب پزشك يا خانه مصرف مي كنند، ولي برخي هم ممكن است در بيمارستان بستري شوند. عوارض جانبي اين روش درماني به نوع دارو و ميزان مصرف آن بستگي دارد؛ اين داروها بر سلول هاي سرطاني و ديگر سلول هايي كه به سرعت تقسيم مي شوند تأثير مي كنند و در موارد زير عوارض دارند:
سلول هاي خوني: هنگامي كه دارو به سلول هاي خوني سالم آسيب برساند، خطر عفونت، كبودي يا خونريزي بيش تر مي شود و بيمار احتمالا احساس ضعف و خستگي شديد خواهد كرد.
سلول هاي ريشه مو: شيمي درماني ممكن است موجب ريزش مو شود؛ موهاي بيمار دوباره رشد خواهد كرد، اما اغلب رنگ و جنسشان با موهاي قبل متفاوت است.
سلول هاي پوشانندة دستگاه گوارش: شيمي درماني ممكن است باعث كم اشتهايي، حالت تهوع، استفراغ، اسهال يا دردهايي در دهان و لب ها شود.
هورمون درماني

برخي انواع سرطان براي رشد به هورمون هاي خاصي احتياج دارند؛ در هورمون درماني از رسيدن اين هورمون ها به سلول هاي سرطاني يا از استفاده آن توسط سلول هاي سرطاني جلوگيري مي شود. اين شيوة درماني، از نوع درمان هاي سيستميك است

پيوند سلول هاي بنيادي :

پيوند سلول هاي بنيادين خون ساز، به بيمار قدرت مي دهد شيمي درماني و پرتودرماني با ميزان بالاي دارو و يا پرتو، يا هر دوي آنها را با هم تحمل كند. ميزان بالاي دارو يا پرتو سلول هاي سرطاني و سلول هاي سالم را در مغز استخوان همزمان از بين مي برد. پس از درمان، به وسيلة يك لولة پلاستيكي انعطاف پذير كه درون يك وريد اصلي قرار مي گيرد، سلول هاي بنيادي و سالم خونساز به بيمار تزريق مي شود؛ اين سلول هاي بنيادي پيوندي، سلول هاي خوني جديدي توليد مي كنند و مي توان آنها را از فردي ديگر يا خود بيمار، (پيش از شروع درمان)، گرفت.بيماران براي اين درمان بايد در بيمارستان بستري شوند.
رژيم غذايي و فعاليت بدني در مورد مبتلايان به سرطان مراقبت از خود، يعني تغذيه مناسب و فعاليت بدني تا حد امكان، بسيار مهم است. شما براي حفظ وزن مناسب به كالري و براي حفظ قواي جسماني به پروتئين، به مقدار كافي نيازمنديد؛ تغذيه مناسب كمك مي كند تا احساس بهتر و انرژي بيش تري داشته باشيد.

پيگيري هاي پس از درمان :

پيشرفت هاي چشمگير در تشخيص زود هنگام و همچنين درمان سرطان، موجب علاج بسياري از مبتلايان مي شود؛ اما با اين وجود پزشكان هنوز نمي توانند مطمئن باشند كه سرطان ديگر باز نمي گردد، چراكه سلول هاي سرطاني شناسايي نشده اي، ممكن است پس از درمان در بدن باقي بمانند. گاه به نظر مي رسد سر طان كاملاً از بين رفته، در صورتي كه ممكن است باز هم عود كند. پزشكان به اين پديده، عود بيماري مي گويند.
پزشك براي اطمينان از عدم عود بيماري ممكن است معاينه فيزيكي انجام دهد يا بررسي هاي آزمايشگاهي، تصويربرداري با اشعه ايكس و ديگر آزمايشات را تجويز مي كند. و در صورت مثبت بودن نتايج، شما با پزشكتان بايد در مورد اهداف و برنامة درماني جديد تصميم گيري كنيد

با این وجود با تحقیقات گسترده ای که در زمینه سرطان در حال انجام است امید به درمان هر سرطانی وجود دارد. و جالب است بدانید در درمان سخت ترین سرطان ها آسان ترین راه ها کار ساز است به گونه ای که می توان سرطان را با افزایش امید و افزایش فعالیت بدنی ها شدید و …. درمان کرد.
آمار سال 2016 آمریکا نشان می دهد 5000 نفر با افزایش فعالیت و رعایت رژیم ها مختلف به همراه راهنمایی های پزشک و دارو ها با امید بالا از سرطان نجات یافتند اما فقط2000 نفر با مصرف دارو به تنهایی درمان شدند.